Phí trước bạ là gì? Cần nộp bao nhiêu khi mua bán nhà đất?

Mọi người đã bao giờ tự hỏi vì sao sau khi mua nhà, dù đã thanh toán đầy đủ cho bên bán, nhưng người mua vẫn phải nộp thêm “Lệ phí trước bạ” mới được sang tên sở hữu. Vậy bản chất phí trước bạ là gì? Và cần nộp phí trước bạ là bao nhiêu khi mua bán nhà đất?

Phí trước bạ là gì? 

Theo khoản 2 Điều 3 Luật Phí và lệ phí 2015 quy định về lệ phí như sau:

“Phí trước bạ (hay lệ phí trước bạ) là khoản tiền mà cá nhân hoặc tổ chức phải nộp cho cơ quan nhà nước khi đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đối với một số tài sản nhất định như ô tô, xe máy, nhà đất, tàu bay, du thuyền trước khi đưa tài sản đó vào sử dụng. Đây là một khoản lệ phí bắt buộc, được tính dựa trên giá trị tài sản và tỷ lệ phần trăm theo quy định của pháp luật, giúp tài sản được hợp pháp hóa quyền sử dụng và quyền sở hữu.”

Hay bạn có thể hiểu đơn giản hơn phí trước bạ là khoản lệ phí bắt buộc mà người sở hữu phải nộp để Nhà nước ghi nhận quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản. Khoản tiền này được tính dựa trên giá trị tài sản và tỷ lệ phần trăm theo quy định pháp luật, thường là 0,5% đối với nhà và đất.

Khi bạn hiểu rõ phí trước bạ trước khi mua nhà sẽ là bước đầu tiên để chủ động hơn về tài chính. Không chỉ vậy mà nó còn tránh được rủi ro pháp lý khi làm thủ tục chuyển nhượng và đăng ký quyền sở hữu.

Cách tính phí trước bạ khi mua bán nhà đất

Theo quy định hiện hành thì mức thu lệ phí trước bạ đối với nhà, đất có tỷ lệ phần trăm là 0,5% tính trên giá trị lệ phí trước bạ. 

Giá tính lệ phí trước bạ được xác định dựa trên một trong hai trường hợp sau, tùy theo mức nào cao hơn bao gồm giá mua nhà đất được ghi trên hợp đồng hoặc hóa đơn và giá nhà đất theo bảng giá do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành. 

Công thức tính cụ thể như sau: 

Lệ phí trước bạ = 0,5% x Giá trị tài sản tính lệ phí trước bạ. 

Tức là nếu giá trị nhà đất ghi trên hợp đồng là 3.000.000.000 VNĐ, bạn sẽ nộp lệ phí trước bạ là: 0,5% x 3.000.000.000 VNĐ = 15.000.000 VNĐ.

Đối tượng chịu phí trước bạ nhà đất

Căn cứ theo Điều 3 Nghị định 10/2022/NĐ-CP của Chính Phủ quy định về lệ phí trước bạ thì các đối tượng chịu phí trước bạ nhà đất bao gồm: “Tổ chức, cá nhân có tài sản thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.”

Vậy nên bất kỳ ai đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp pháp đối với nhà, đất đều là đối tượng phải nộp lệ phí trước bạ. Cụ thể khi xét về các trường hợp phải nộp như sau:

• Người mua nhà đất trong giao dịch chuyển nhượng: Khi mua bán nhà, đất, người mua (người nhận chuyển nhượng) là bên phải nộp lệ phí trước bạ để đăng ký sang tên và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở (sổ đỏ/sổ hồng).
• Người nhận tặng cho, thừa kế nhà đất: Nếu cá nhân nhận tặng cho hoặc thừa kế nhà đất, họ cũng là đối tượng phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký sang tên. Tuy nhiên, nếu việc tặng cho hoặc thừa kế giữa người thân trong gia đình (vợ – chồng, cha mẹ – con, ông bà – cháu, anh chị em ruột) thì được miễn lệ phí trước bạ
• Người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất: Khi được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất trả tiền thuê một lần cho cả thời gian thuê, cá nhân/tổ chức phải nộp lệ phí trước bạ để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên nếu được giao đất miễn tiền sử dụng đất thì không phải nộp.
• Tổ chức, doanh nghiệp nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất

Hồ sơ và thủ tục nộp phí trước bạ nhà đất gồm những gì?

Khi thực hiện thủ tục sang tên, người nộp lệ phí trước bạ cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:

• Tờ khai lệ phí trước bạ: Tờ khai lệ phí trước bạ theo Mẫu số 01 (ban hành kèm theo Nghị định số 140/2016/NĐ-CP).
• Giấy tờ chứng minh việc chuyển giao tài sản: Bản sao hợp lệ các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản hợp pháp như hợp đồng mua bán, hợp đồng chuyển nhượng…

Sau khi hoàn tất hồ sơ, người nộp sẽ được cơ quan thuế xác định mức lệ phí cần nộp, tiến hành nộp tiền trực tiếp hoặc qua hình thức trực tuyến và nhận biên lai xác nhận hoàn thành nghĩa vụ tài chính.

Những lưu ý quan trọng khi nộp phí trước bạ:

Việc nộp phí trước bạ cũng không tránh khỏi những sai sót vì vậy để đảm bảo quá trình sang tên diễn ra suôn sẻ hợp pháp bạn cần biết đến những lưu ý quan trọng được chia sẻ dưới đây bao gồm:

• Kiểm tra kỹ giấy tờ: Đảm bảo tất cả thông tin trên hợp đồng chuyển nhượng và giấy tờ nhà đất (như sổ đỏ) phải chính xác, trùng khớp với nhau và với thông tin của chủ sở hữu mới.
• Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ: Chuẩn bị đủ các loại giấy tờ cần thiết cho việc đăng ký quyền sở hữu, bao gồm giấy tờ chứng minh nguồn gốc tài sản hợp pháp và giấy tờ liên quan đến giao dịch.
• Nộp đúng hạn: Nộp lệ phí trước bạ trong thời hạn quy định để tránh bị phạt do chậm nộp. Việc chậm nộp có thể dẫn đến phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền tùy mức độ vi phạm.
• Theo dõi tiến độ: Sau khi nộp hồ sơ, cần theo dõi tiến độ xử lý hồ sơ sang tên tại cơ quan có thẩm quyền để kịp thời bổ sung nếu có yêu cầu.
• Nắm rõ các loại phí và nghĩa vụ tài chính khác: Ngoài lệ phí trước bạ, bạn cần hoàn thành các nghĩa vụ tài chính khác như thuế thu nhập cá nhân, phí công chứng, phí thẩm định hồ sơ để hồ sơ sang tên được chấp nhận.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu quá trình phức tạp hoặc có những vấn đề pháp lý phát sinh, hãy tìm đến luật sư hoặc chuyên gia để được tư vấn cụ thể, giúp đảm bảo giao dịch diễn ra suôn sẻ và hợp pháp. 

Nhìn chung việc chủ động hiểu rõ phí trước bạ khi mua nhà sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt về tài chính và tuân thủ đúng quy định pháp luật. Có thể nói, Phí trước bạ không chỉ là nghĩa vụ tài chính mà còn là là điều kiện hợp pháp hóa cho việc sở hữu tài sản của bạn. Khi thực hiện đúng quy trình sẽ giúp việc sang tên nhà đất trở nên dễ dàng đảm bảo an toàn hơn