Trong bối cảnh mà giá Bất động sản ngày càng tăng, nhiều người tìm đến nhà giấy tờ viết tay như một giải pháp “mua nhà với chi phí thấp”. Điều này khiến nhiều người đặt ra câu hỏi: mua nhà giấy tay có an toàn không? Vậy hãy theo dõi nội dung được chia sẻ tại bài viết dưới đây để hiểu rõ bản chất của loại hình mua bán này. Từ đó bạn có thể đưa ra quyết định đúng đắn tránh mất tiền oan và đảm bảo an toàn tài sản về lâu dài.
Trên thực tế nhiều người lựa chọn mua nhà giấy tay nguyên nhân xuất phát từ cả yếu tố kinh tế, thủ tục và tâm lý thị trường.
Cụ thể thì những căn nhà được bán bằng giấy tờ tay có giá thường rẻ hơn đáng kể so với nhà có sổ đỏ. Nhiều gia đình trẻ, công nhân và người có thu nhập trung bình coi đây là cơ hội để có chỗ ở riêng thay vì phải thuê nhà lâu dài.
Cùng với đó quy trình thực hiện thủ tục mua nhà giấy tờ tay cũng đơn giản và giao dịch nhanh chóng. Tất cả quy trình không qua công chứng không phải chờ đợi hay đóng bất kì khoản thuế phí nào. Điều này giúp người mua cảm thấy dễ thở hơn so với quy trình mua nhà hợp pháp.
Vì sao nhiều người chọn mua nhà giấy tờ tay
Không ít trường hợp nhà đất trong quá trình hoàn thiện pháp lý nhưng chủ nhà muốn bán nhanh nên phải mua trước rồi tiến hành hợp thức hóa nhà đất giấy tay sau. Thực tế, một số khu dân cư lâu năm từng mua bán giấy tay sau này vẫn được hợp thức hóa khi Nhà nước quy hoạch lại hoặc cấp sổ đồng loạt.
Một số người mua tin rằng, dù hiện tại chỉ có giấy viết tay, nhưng tương lai có thể làm sổ đỏ khi nhà nước mở rộng quy hoạch hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
Nếu nhìn từ góc độ pháp lý thì nhà giấy tờ viết tay tiềm ẩn rủi ro rất cao bởi hợp đồng dạng này không được pháp luật công nhận trong hầu hết các trường hợp. Để hiểu rõ hơn cần phân tích cụ thể giá trị pháp lý của loại giao dịch này và những rủi ro mà người mua có thể gặp phải:
Do giao dịch không có công chứng nên người mua không thể làm thủ tục sang tên, cũng không đủ điều kiện xin cấp sổ đỏ mới. Điều này khiến quyền sở hữu bị “treo” – nhà thuộc về bạn trên thực tế, nhưng không được pháp luật công nhận.
Trên thực tế, nhiều trường hợp bên bán bán cùng một tài sản cho nhiều người hay nói cách khác là mua nhà giấy tay qua nhiều đời chủ, hoặc thế chấp nhà tại ngân hàng sau khi ký giấy tay. Khi tranh chấp xảy ra, người mua không có cơ sở pháp lý để đòi lại tài sản hoặc tiền đã thanh toán.
Rủi ro khi mua nhà giấy tay
Ngân hàng chỉ chấp nhận tài sản có sổ đỏ hợp pháp làm tài sản bảo đảm. Vì vậy, nhà giấy tay không thể dùng để vay vốn, chuyển nhượng hoặc ủy quyền hợp pháp, làm hạn chế hoàn toàn khả năng tài chính và đầu tư của người mua.
Nếu nhà xây trên đất nông nghiệp, đất quy hoạch hoặc đất lấn chiếm, Nhà nước có thể thu hồi mà không bồi thường. Người mua mất trắng tiền mà không thể khiếu nại hợp pháp vì không có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu.
Không có hồ sơ gốc, người mua không thể chứng minh quyền sử dụng đất, không nắm được nợ thuế, phí sử dụng đất hoặc nghĩa vụ tài chính còn tồn đọng. Điều này dẫn đến rủi ro khi muốn hợp thức hóa hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất sau này.
Dù tiềm ẩn nhiều rủi ro nhưng không phải không thể mua nhà giấy tờ viết tay. Đối với những trường hợp buộc phải lựa chọn hình thức này do điều kiện tài chính hoặc nhu cầu chỗ ở cấp bách thì cần nhất chính là kinh nghiệm mua nhà và biết được mua nhà giấy tờ tay cần những gì để hạn chế rủi ro.
Kinh nghiệm mua nhà giấy tay hạn chế rủi ro
Trước tiên, người mua cần tìm hiểu rõ nguồn gốc thửa đất và chủ sở hữu thực tế. Hãy yêu cầu bên bán cung cấp các giấy tờ liên quan như:
Một trong những sai lầm phổ biến khi mua nhà giấy tay là không có người làm chứng hoặc chỉ viết giấy đơn giản. Để tăng tính an toàn, người mua nên nhờ Văn phòng Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận toàn bộ quá trình giao dịch. Có thể mời ít nhất hai người làm chứng hoặc xác nhận của tổ trưởng dân phố, đại diện khu dân cư và nếu có thể, hãy công chứng tạm thời tại phòng công chứng tư nhân, ngay cả khi chưa thể sang tên. Tuy nhiên hãy lưu ý rằng vi bằng không thay thế hợp đồng công chứng, nhưng là chứng cứ hợp pháp giúp bảo vệ quyền lợi khi có tranh chấp.
Đừng bao giờ giao toàn bộ tiền một lần mà hãy chia thành các đợt thanh toán, có biên nhận rõ ràng ghi rõ ngày tháng, số tiền, mục đích (đặt cọc, thanh toán đợt 1, đợt 2…). Nên chuyển khoản qua ngân hàng để có chứng cứ giao dịch. Người mua chỉ nên thanh toán toàn bộ sau khi nhận nhà và có đầy đủ giấy tờ bên bán cam kết bàn giao. Nếu bắt buộc phải trả tiền mặt, hãy quay video hoặc yêu cầu người làm chứng ký xác nhận.
Trước khi giao dịch, bạn cần xác định rõ:
Nhà giấy tay khó bán lại, không được thế chấp, cũng không dễ sang nhượng hợp pháp. Một mẹo nhỏ là nên ưu tiên khu vực có khả năng được cấp sổ trong tương lai, chẳng hạn những nơi đã được quy hoạch đất ở hoặc có chính sách tách thửa rõ ràng từ chính quyền địa phương.
Nếu bạn không rành về pháp luật, đừng tự mình soạn giấy tờ. Hãy tìm đến luật sư bất động sản, văn phòng công chứng hoặc môi giới chuyên nghiệp để được tư vấn và kiểm tra hồ sơ. Chuyên gia sẽ giúp bạn đánh giá độ rủi ro của giao dịch đồng thời soạn hợp đồng chặt chẽ hơn tránh các điều khoản bất lợi. Ngoài ra có thể hướng dẫn cách lưu giữ chứng cứ và hồ sơ cần thiết để hợp thức hóa về sau.
Nhờ chuyên gia pháp lý hoặc môi giới uy tín hỗ trợ
Sau khi mua, hãy lưu giữ cẩn thận toàn bộ giấy tờ liên quan:
Những tài liệu này là “lá chắn pháp lý” giúp bạn có cơ sở khi cần làm sổ đỏ hoặc giải quyết tranh chấp sau này.
Để hạn chế rủi ro và tránh mất trắng tài sản khi giao dịch mua bán nhà đất, bạn cần trang bị cho mình kiến thức pháp lý cơ bản cùng những giải pháp an toàn dưới đây:
Lời khuyên và giải pháp an toàn khi mua nhà giấy tay
Có thể nói việc mua nhà giấy tay tiềm ẩn nhiều rủi ro ảnh hưởng đến hao tổn nhiều về tài sản, tranh chấp khó có thể giải quyết bằng pháp luật. Vì vậy bạn cần hiểu rõ, tìm hiểu kỹ về đất đồng thời nhờ tư vấn pháp lý cẩn thận. Sự cẩn trọng ngay từ bước đầu chính là cách bảo vệ tốt nhất cho quyền lợi và tài sản của bạn.
